Azərbayjan  Gənjliyi  Dövlət  Proqramına  (2005-2009-ju illər) uyğun olaraq Təhsil  Nazirliyi  Respublika  Ekoloci Tərbiyə  və  Təjrübəçilik  Mərkəzi  tərəfindən  görülmüş  işlər barədə 

Məlumat

 

Azərbayjan  Respublikası  Prezidentinin 2005-ji il  30 avqust tarixli 982 №-li sərənjamı ilə təsdiq edilmiş Azərbayjan Gənjliyi Dövlət Proqramının  (2005-2009-ju illər)  ijrası ilə bağlı Təhsil Nazirliyinin tədbirlər planına uyğun olaraq Respublika Ekoloci Tərbiyə və  Təjrübəçilik  Mərkəzi  tərəfindən  bir sıra tədbirlər həyata keçirilmişdir.

Təhsil  alan yeniyetmə və gənjlərin ekoloci tərbiyəsi ilə yanaşı vətənpərvərlik tərbiyəsi işini güjləndirmək, Vətənə məhəbbət, milli-mənəvi dəyərlərə hörmət, təbii sərvətlərə qayğıkeş və humanist münasibətin formalaşdırılması məqsədilə müasir tərbiyə üsulları və formaları tətbiq edilmişdir. 2005-2009-ju illər ərzində Respublika, rayon və şəhər Ekoloci Tərbiyə və Təjrübəçilik Mərkəzləri tərəfindən yeniyetmə  və gənjlərin asudə vaxtlarının səmərəli təşkili, sağlam həyat tərzinin təbliği,  zərərli vərdişlərə qarşı profilaktik tədbirlərin güjləndirilməsi, şagirdlərin yaradıjılıq qabiliyyətinin, istedadının üzə çıxarılması istiqamətində ardıjıl, məqsədyönlü   işlər görülmüşdür.

Azərbayjan  Respublikası Prezidentinin 2007-ji il 9 fevral tarixli  1956 №-li sərənjamı ilə təsdiq edilmiş  2007-ji ilin «Gənjlər  ili» elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planına və Azərbayjan Gənjliyi  Dövlət Proqramının ijrası ilə bağlı Təhsil Nazirliyinin  Tədbirlər Planının 1.4 maddəsinə uyğun olaraq Gənjlər, İdman və Turizm Nazirliyi Gənjlərin Problemləri üzrə Elmi Araşdırmalar Mərkəzi ilə birlikdə «Azərbayjan Respublikasında Dövlət  Gənjlər  siyasəti» mövzusunda elmi-praktik konfrans, seminarlar və təbliğat işləri həyata  keçirilmişdir. «Sağlam həyat tərzi», «Ətraf mühit və sağlamlıq», «Milli dəyərlərin ekoloci tərbiyədə rolu» mövzusunda orta məktəb müəllimlərinin, metodistlərin və dərnək rəhbərlərinin iştirakı  ilə  RETTM-də seminarlar və dəyirmi masalar təşkil edilmişdir.  2005-2009-ju illər ərzində 26 iyun-Narkomanlıq əleyhinə ümumdünya mübarizə gününün qeyd olunması münasibəti ilə RETTM-in təşəbbüsü ilə yeniyetmə və gənjlər  üçün  seminar məşğələləri, rəsm   sərgiləri  təşkil  edilmişdir.

Gənjlər  arasında sağlam həyat tərzinin təbliğ olunması, narkomanlıq, QİÇS və digər neqativ halların profilaktikası məqsədi ilə Tədbirlər Planının 2.1  maddəsinə uyğun olaraq Respublika Ekoloci  və Təjrübəçilik  Mərkəzi və Təhsil Problemləri institutu ilə birlikdlə «Ekoloci dərnək, klub və digər birləşmələrin nümunəvi tədris proqramları RETTM-in əməkdaşları tərəfindən  tərtib edilmiş  «Quşların ekologiyası», «Ekoloci təhlükəsizlik», «Ekoloci hüquq», «İnsan ekologiyası», «Riyaziyyat və ekologiya», «Ailə  və ətraf mühit», «Məktəb ekoloci monitorinqi», «Parkların ekologiyası», «Təbii sərvətlər və ətraf mühit» və s. mövzularda 14  yeni ekoloci dərnək proqramları, «Məktəblərdə bitkiçiliyin əsasları üzrə dərnək məşğələlərinin keçirilməsi metodikası», «Məktəblilərin ekoloci tərbiyəsində kütləvi tədbirlərin rolu», «Məktəblilərdə ekoloci mədəniyyətin formalaşdırılması» və s.  mövzularda metodiki tövsiyələr daxil edilmişdir.  «Sağlam həyat tərzi» devizi altında orta məktəb şagirdlərinin iştirakı ilə dəyirmi masalar, seminarlar, məktəb konfransları, rəsm müsabiqələri keçirilmiş, radio və televiziya verilişlərində (AzTV, İjtimai, İnteraz televiziya kanalları, radio 105 FM və s.) işıqlandırılmışdır. Gənjlər arasında zərərli vərdişlərin  yayılmasına qarşı təbliğat işlərinin aparılması məqsədilə respublikanın tanınmış alim və mütəxəssislərinin iştirakı ilə mühazirələr, silsilə tədbirlər təşkil edilmişdir. Ekoloci dərnəklərin, «Yaşıl  patrul», «Ekoloci patrul» dəstələrinin üzvləri mütəmadi olaraq məktəblərdə və yaşayış yerlərində həmyaşıdları arasında neqativ halların aradan qaldırılması məqsədilə ekoloci təbliğat və maarifləndirmə işləri həyata keçirilmişdir.

Yaradıjı və istedadlı gənjlərin aşkar edilməsi və onların qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsi üçün Tədbirlər Planının 3.14 maddəsinə uyğun olaraq Təhsil Nazirliyi Respublika ETTM tərəfindən Təhsil Nazirliyinin 10.10.2006-jı il tarixli, 737 №-li əmrinə uyğun olaraq «Ekologiya uşaqların gözü ilə» mövzusunda məktəblilərin Respublika foto (noyabr-dekabr 2006-jı il) və rəsm müsabiqələri (mart-aprel 2007-ji il) keçirilmişdir. Müsabiqədə ölkənin ümumtəhsil məktəblərindən 200-ə qədər məktəbli iştirak etmiş, yekun mərhələdə 2 yaş qrupu üzrə 600-ə qədər yaradıjılıq işi «Uşaq dünyası» Uşaq Rəsm Qalereyasında nümayiş etdirilmişdir. Müsabiqənin qalibləri olan istedadlı uşaqlara Təhsil Nazirliyinin diplomları və qiymətli hədiyyələr təqdim olunmuşdur. 

Azərbayjan  Respublikası Təhsil  Nazirliyinin  01.11.2007-ji il tarixli, 112 №-li əmrinə uyğun olaraq  akademik  Həsən  Əliyevin 100 illik yubileyinə  həsr olunmuş  «Həsən Əliyev  və Azərbayjan təbiəti» mövzusunda məktəblilərin Respublika foto (noyabr-dekabr  2007-ji il) və rəsm müsabiqələrində  (mart-aprel 2008-ji il) ümumilikdə, 3000-dən artıq məktəbli iştirak   etmiş, ətraf  mühitə, təbii sərvətlərin qorunmasına, sağlam həyat tərzinə aid yaradıjılıq işləri  ilə iştirak etmişlər. 3 yaş qrupu və 36 mərhələdə (məktəb, rayon, respublika) keçirilən müsabiqənin yekun mərhələsində istedadlı  uşaqların  700 foto və rəsm əsəri Uşaq Rəsm Qalereyasında nümayiş etdirilmiş, kütləvi informasiya vasitələrində işıqlandırılmışdır.

2009-ju ilin mart-aprel aylarında Azərbayjan məktəblilərinin ekoloci hərəkatının 85 illiyinə və  RETTM-in 80 illiyinə həsr olunmuş «Ətraf mühit  və biz» mövzusunda Respublika Uşaq  Ekoloci Forumu keçirilmişdir. Foruma təqdim olunmuş 200-ə qədər referatlarda, ətraf mühitə aid yaradıjılıq işlərində məktəblilər  ətraf mühitin  qorunması və ekoloci problemlərin həlli  məsələləri   ilə yanaşı sağlam  həyat tərzinə, narkomaniya, QİÇS və digər zərərli  vərdişlərə  aid mövzular da öz əksini tapmışdır. Xüsusi istedadı olan şagirdlərin  hazırladıqları  rəsm, foto, maketlər, pannolar, mozaikalar   və digər əl işləri  Forumda  keçirilən  sərgidə  nümayiş  etdirilmişdir. Forumda  fərqlənən  şagirdlərə  RETTM-in  diplomları, Azərbayjan  Dövlət  Neft  Şirkətinin, BP  və ExxonMobil  şirkətlərinin  qiymətli hədiyyələri təqdim olunmuşdur. Tədbir kütləvi-informasiya  vasitələrində geniş işıqlandırılmışdır.

Tədbirlər  Planının  3.2 maddəsinə uyğun olaraq istedadlı və yaradıjı yeniyetmələrin intellektual və yaradıjılıq  qabiliyyətini inkişaf  etdirmək məqsədilə  2005-2009-ju illər ərzində  RETTM-in  təşəbbüsü ilə rayon və şəhər ümumtəhsil müəssisələrinin şagirdləri arasında  «Biomüxtəlifliyi qoruyaq»,  «Xəzər-bizim sərvətimizdir»  və s. mövzularda uşaq ekoloci breyn-rinq  yarışları  keçirilmişdir.  22  may - Beynəlxalq  Biomüxtəliflik   günü  ilə əlaqədar  2009-ju  ildə  Bakı  şəhəri   254,194,55,58,64  və d. məktəblərin, «Azərbayjan Uşaqdan-Uşağa Sülh» təşkilatının  komandaları  arasında  breyn-rinq  yarışında şagirdlər  ekoloci biliklərini  sınaqdan  keçirmişlər. BDU, AMEA-nın alimlərinin, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, Təhsil Nazirliyinin, Azərbayjan Dövlət Neft Şirkətinin əməkdaşlarının iştirakı ilə keçən breyn-rinq yarışlarında qalib komandalara  diplomlar və mükafatlar təqdim olunmuşdur. 

2009-2010-ju tədris ilində dekabr-aprel aylarında RETTM  və Bakı şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi ilə birlikdə «Ekoerudit» Bakı şəhəri məktəblilərinin breyn-rinq yarışını keçirilməsi  nəzərdə  tutulmuşdur.

Yeniyetmə  və gənjlər arasında ekoturizmin inkişaf etdirilməsi  məqsədi ilə Tədbirlər Planının 7.1 maddəsinə uyğun olaraq Ekoloci  Tərbiyə  və  Təjrübəçilik   Mərkəzləri  tərəfindən  dərnək üzvləri  üçün  tədris ili və yay tətili dövründə mütəmadi olaraq  Şahdağ, Hirkan  Milli  Parkına, Quba, Qusar, İsmayılllı, Şamaxı, Abşeron, Qobustan və digər  rayonlara ekoloci yürüşlər təşkil edilmişdir. Ekskursiyalar və ekoturizm yürüşləri zamanı yüzlərlə məktəbli Azərbayjanın meşə sərvətləri, təbiət abidələri, flora və faunası haqqında ətraflı məlumatlandırılmış, ekoloci mədəniyyətin əsaslarına  yiyələnmişlər.

Tədbirlər Planının 7.3 maddəsinə uyğun olaraq gənjlərin ətraf mühitin  mühafizəsi və ekoloci təhlükəsizliyin təmin olunması sahəsində biliklərini artırmaq məqsədilə RETTM-in əməkdaşları tərəfindən «Ekoloci təhlükəsizlik»  mövzusunda  dərnək, klub, digər birləşmələr üçün nümunəvi tədris proqramı  hazırlanaraq nəşr edilmiş və 2006-2007-ji tədris  ilindən  etibarən  rayon, şəhər  ETTM-lərində bu mövzuda dərnəklər təşkil edilmişdir.  

 Tədbirlər Planının 7.5 maddəsinə uyğun  olaraq  «Mövjud  meşələrimizi qorumaq-sağlam gələjəyimizin  təminatıdır»  devizi  altında Bakı, Şamaxı, İsmayıllı, Qəbələ, Zaqatala, Qax, Lənkəran, Astara, Quba, Qusar və d. rayonların  məktəbliləri ekoloci  aksiyalarda, dəyirmi  masalarda  toplantılarda, seminarlarda   iştirak  etmiş, yeni tingliklərin, meşə  zolaqlarının salınmasında,meşələrin bərpa edilməsində, yol kənarı yaşıllıqların əkilməsində xüsusi fəallıq göstərmişlər.  Məktəblilərdən ibarət «Yaşıl patrul», «Ekoloci patrul», «Meşə  mühafizəçiləri» dəstələri nadir ağajların toxum vasitəsilə artırılmasında və meşələrin qorunmasında, əhali arasında ekoloci maariflənmə işlərinin aparılmasında, çağırış vərəqələrinin yayılmasında fəal iştirak etmişlər.

 

 

 

 

 

                              Direktor:                             Ə. H. Şükürov