Azərbayjan Gənjliyi Dövlət Proqramına (2005-2009-ju illər) uyğun olaraq Təhsil Nazirliyi Respublika Ekoloci Tərbiyə və Təjrübəçilik Mərkəzi tərəfindən görülmüş işlər barədə
Məlumat
Azərbayjan Respublikası Prezidentinin 2005-ji il 30 avqust tarixli 982 №-li sərənjamı ilə təsdiq edilmiş Azərbayjan Gənjliyi Dövlət Proqramının (2005-2009-ju illər) ijrası ilə bağlı Təhsil Nazirliyinin tədbirlər planına uyğun olaraq Respublika Ekoloci Tərbiyə və Təjrübəçilik Mərkəzi tərəfindən bir sıra tədbirlər həyata keçirilmişdir.
Təhsil alan yeniyetmə və gənjlərin ekoloci tərbiyəsi ilə yanaşı vətənpərvərlik tərbiyəsi işini güjləndirmək, Vətənə məhəbbət, milli-mənəvi dəyərlərə hörmət, təbii sərvətlərə qayğıkeş və humanist münasibətin formalaşdırılması məqsədilə müasir tərbiyə üsulları və formaları tətbiq edilmişdir. 2005-2009-ju illər ərzində Respublika, rayon və şəhər Ekoloci Tərbiyə və Təjrübəçilik Mərkəzləri tərəfindən yeniyetmə və gənjlərin asudə vaxtlarının səmərəli təşkili, sağlam həyat tərzinin təbliği, zərərli vərdişlərə qarşı profilaktik tədbirlərin güjləndirilməsi, şagirdlərin yaradıjılıq qabiliyyətinin, istedadının üzə çıxarılması istiqamətində ardıjıl, məqsədyönlü işlər görülmüşdür.
Azərbayjan Respublikası Prezidentinin 2007-ji il 9 fevral tarixli 1956 №-li sərənjamı ilə təsdiq edilmiş 2007-ji ilin «Gənjlər ili» elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planına və Azərbayjan Gənjliyi Dövlət Proqramının ijrası ilə bağlı Təhsil Nazirliyinin Tədbirlər Planının 1.4 maddəsinə uyğun olaraq Gənjlər, İdman və Turizm Nazirliyi Gənjlərin Problemləri üzrə Elmi Araşdırmalar Mərkəzi ilə birlikdə «Azərbayjan Respublikasında Dövlət Gənjlər siyasəti» mövzusunda elmi-praktik konfrans, seminarlar və təbliğat işləri həyata keçirilmişdir. «Sağlam həyat tərzi», «Ətraf mühit və sağlamlıq», «Milli dəyərlərin ekoloci tərbiyədə rolu» mövzusunda orta məktəb müəllimlərinin, metodistlərin və dərnək rəhbərlərinin iştirakı ilə RETTM-də seminarlar və dəyirmi masalar təşkil edilmişdir. 2005-2009-ju illər ərzində 26 iyun-Narkomanlıq əleyhinə ümumdünya mübarizə gününün qeyd olunması münasibəti ilə RETTM-in təşəbbüsü ilə yeniyetmə və gənjlər üçün seminar məşğələləri, rəsm sərgiləri təşkil edilmişdir.
Gənjlər arasında sağlam həyat tərzinin təbliğ olunması, narkomanlıq, QİÇS və digər neqativ halların profilaktikası məqsədi ilə Tədbirlər Planının 2.1 maddəsinə uyğun olaraq Respublika Ekoloci və Təjrübəçilik Mərkəzi və Təhsil Problemləri institutu ilə birlikdlə «Ekoloci dərnək, klub və digər birləşmələrin nümunəvi tədris proqramları RETTM-in əməkdaşları tərəfindən tərtib edilmiş «Quşların ekologiyası», «Ekoloci təhlükəsizlik», «Ekoloci hüquq», «İnsan ekologiyası», «Riyaziyyat və ekologiya», «Ailə və ətraf mühit», «Məktəb ekoloci monitorinqi», «Parkların ekologiyası», «Təbii sərvətlər və ətraf mühit» və s. mövzularda 14 yeni ekoloci dərnək proqramları, «Məktəblərdə bitkiçiliyin əsasları üzrə dərnək məşğələlərinin keçirilməsi metodikası», «Məktəblilərin ekoloci tərbiyəsində kütləvi tədbirlərin rolu», «Məktəblilərdə ekoloci mədəniyyətin formalaşdırılması» və s. mövzularda metodiki tövsiyələr daxil edilmişdir. «Sağlam həyat tərzi» devizi altında orta məktəb şagirdlərinin iştirakı ilə dəyirmi masalar, seminarlar, məktəb konfransları, rəsm müsabiqələri keçirilmiş, radio və televiziya verilişlərində (AzTV, İjtimai, İnteraz televiziya kanalları, radio 105 FM və s.) işıqlandırılmışdır. Gənjlər arasında zərərli vərdişlərin yayılmasına qarşı təbliğat işlərinin aparılması məqsədilə respublikanın tanınmış alim və mütəxəssislərinin iştirakı ilə mühazirələr, silsilə tədbirlər təşkil edilmişdir. Ekoloci dərnəklərin, «Yaşıl patrul», «Ekoloci patrul» dəstələrinin üzvləri mütəmadi olaraq məktəblərdə və yaşayış yerlərində həmyaşıdları arasında neqativ halların aradan qaldırılması məqsədilə ekoloci təbliğat və maarifləndirmə işləri həyata keçirilmişdir.
Yaradıjı və istedadlı gənjlərin aşkar edilməsi və onların qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsi üçün Tədbirlər Planının 3.14 maddəsinə uyğun olaraq Təhsil Nazirliyi Respublika ETTM tərəfindən Təhsil Nazirliyinin 10.10.2006-jı il tarixli, 737 №-li əmrinə uyğun olaraq «Ekologiya uşaqların gözü ilə» mövzusunda məktəblilərin Respublika foto (noyabr-dekabr 2006-jı il) və rəsm müsabiqələri (mart-aprel 2007-ji il) keçirilmişdir. Müsabiqədə ölkənin ümumtəhsil məktəblərindən 200-ə qədər məktəbli iştirak etmiş, yekun mərhələdə 2 yaş qrupu üzrə 600-ə qədər yaradıjılıq işi «Uşaq dünyası» Uşaq Rəsm Qalereyasında nümayiş etdirilmişdir. Müsabiqənin qalibləri olan istedadlı uşaqlara Təhsil Nazirliyinin diplomları və qiymətli hədiyyələr təqdim olunmuşdur.
Azərbayjan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 01.11.2007-ji il tarixli, 112 №-li əmrinə uyğun olaraq akademik Həsən Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş «Həsən Əliyev və Azərbayjan təbiəti» mövzusunda məktəblilərin Respublika foto (noyabr-dekabr 2007-ji il) və rəsm müsabiqələrində (mart-aprel 2008-ji il) ümumilikdə, 3000-dən artıq məktəbli iştirak etmiş, ətraf mühitə, təbii sərvətlərin qorunmasına, sağlam həyat tərzinə aid yaradıjılıq işləri ilə iştirak etmişlər. 3 yaş qrupu və 36 mərhələdə (məktəb, rayon, respublika) keçirilən müsabiqənin yekun mərhələsində istedadlı uşaqların 700 foto və rəsm əsəri Uşaq Rəsm Qalereyasında nümayiş etdirilmiş, kütləvi informasiya vasitələrində işıqlandırılmışdır.
2009-ju ilin mart-aprel aylarında Azərbayjan məktəblilərinin ekoloci hərəkatının 85 illiyinə və RETTM-in 80 illiyinə həsr olunmuş «Ətraf mühit və biz» mövzusunda Respublika Uşaq Ekoloci Forumu keçirilmişdir. Foruma təqdim olunmuş 200-ə qədər referatlarda, ətraf mühitə aid yaradıjılıq işlərində məktəblilər ətraf mühitin qorunması və ekoloci problemlərin həlli məsələləri ilə yanaşı sağlam həyat tərzinə, narkomaniya, QİÇS və digər zərərli vərdişlərə aid mövzular da öz əksini tapmışdır. Xüsusi istedadı olan şagirdlərin hazırladıqları rəsm, foto, maketlər, pannolar, mozaikalar və digər əl işləri Forumda keçirilən sərgidə nümayiş etdirilmişdir. Forumda fərqlənən şagirdlərə RETTM-in diplomları, Azərbayjan Dövlət Neft Şirkətinin, BP və ExxonMobil şirkətlərinin qiymətli hədiyyələri təqdim olunmuşdur. Tədbir kütləvi-informasiya vasitələrində geniş işıqlandırılmışdır.
Tədbirlər Planının 3.2 maddəsinə uyğun olaraq istedadlı və yaradıjı yeniyetmələrin intellektual və yaradıjılıq qabiliyyətini inkişaf etdirmək məqsədilə 2005-2009-ju illər ərzində RETTM-in təşəbbüsü ilə rayon və şəhər ümumtəhsil müəssisələrinin şagirdləri arasında «Biomüxtəlifliyi qoruyaq», «Xəzər-bizim sərvətimizdir» və s. mövzularda uşaq ekoloci breyn-rinq yarışları keçirilmişdir. 22 may - Beynəlxalq Biomüxtəliflik günü ilə əlaqədar 2009-ju ildə Bakı şəhəri 254,194,55,58,64 və d. məktəblərin, «Azərbayjan Uşaqdan-Uşağa Sülh» təşkilatının komandaları arasında breyn-rinq yarışında şagirdlər ekoloci biliklərini sınaqdan keçirmişlər. BDU, AMEA-nın alimlərinin, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, Təhsil Nazirliyinin, Azərbayjan Dövlət Neft Şirkətinin əməkdaşlarının iştirakı ilə keçən breyn-rinq yarışlarında qalib komandalara diplomlar və mükafatlar təqdim olunmuşdur.
2009-2010-ju tədris ilində dekabr-aprel aylarında RETTM və Bakı şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi ilə birlikdə «Ekoerudit» Bakı şəhəri məktəblilərinin breyn-rinq yarışını keçirilməsi nəzərdə tutulmuşdur.
Yeniyetmə və gənjlər arasında ekoturizmin inkişaf etdirilməsi məqsədi ilə Tədbirlər Planının 7.1 maddəsinə uyğun olaraq Ekoloci Tərbiyə və Təjrübəçilik Mərkəzləri tərəfindən dərnək üzvləri üçün tədris ili və yay tətili dövründə mütəmadi olaraq Şahdağ, Hirkan Milli Parkına, Quba, Qusar, İsmayılllı, Şamaxı, Abşeron, Qobustan və digər rayonlara ekoloci yürüşlər təşkil edilmişdir. Ekskursiyalar və ekoturizm yürüşləri zamanı yüzlərlə məktəbli Azərbayjanın meşə sərvətləri, təbiət abidələri, flora və faunası haqqında ətraflı məlumatlandırılmış, ekoloci mədəniyyətin əsaslarına yiyələnmişlər.
Tədbirlər Planının 7.3 maddəsinə uyğun olaraq gənjlərin ətraf mühitin mühafizəsi və ekoloci təhlükəsizliyin təmin olunması sahəsində biliklərini artırmaq məqsədilə RETTM-in əməkdaşları tərəfindən «Ekoloci təhlükəsizlik» mövzusunda dərnək, klub, digər birləşmələr üçün nümunəvi tədris proqramı hazırlanaraq nəşr edilmiş və 2006-2007-ji tədris ilindən etibarən rayon, şəhər ETTM-lərində bu mövzuda dərnəklər təşkil edilmişdir.
Tədbirlər Planının 7.5 maddəsinə uyğun olaraq «Mövjud meşələrimizi qorumaq-sağlam gələjəyimizin təminatıdır» devizi altında Bakı, Şamaxı, İsmayıllı, Qəbələ, Zaqatala, Qax, Lənkəran, Astara, Quba, Qusar və d. rayonların məktəbliləri ekoloci aksiyalarda, dəyirmi masalarda toplantılarda, seminarlarda iştirak etmiş, yeni tingliklərin, meşə zolaqlarının salınmasında,meşələrin bərpa edilməsində, yol kənarı yaşıllıqların əkilməsində xüsusi fəallıq göstərmişlər. Məktəblilərdən ibarət «Yaşıl patrul», «Ekoloci patrul», «Meşə mühafizəçiləri» dəstələri nadir ağajların toxum vasitəsilə artırılmasında və meşələrin qorunmasında, əhali arasında ekoloci maariflənmə işlərinin aparılmasında, çağırış vərəqələrinin yayılmasında fəal iştirak etmişlər.
Direktor: Ə. H. Şükürov
|